De Kritische Katjang

'Hebben jullie enig idee wat dit is? Dit is een 'blauwe' hap!' tettert culinair verslaggever Felix Wilbrink van de Telegraaf in zijn promotiefilmpje, doelend op een hoopje Indisch eten op zijn bord. Hij is bij de marine en doet morgen verslag van zijn expeditie in de zaterdageditie van de krant (waar onze kat overigens uit principe steevast op weigert te poepen).  BLAUWE hap. Tja, dat is zo'n overblijfsel van die VOC-mentaliteit. ‘Blauwe’ was een scheldnaam voor een persoon van Indonesische afkomst. Het staat gewoon in Wikipedia hoor. Wiki noemt het verzachtend 'bijnaam' en vergeet te vermelden dat ook Indische Nederlanders/Indo's voor 'blauwe' worden uitgemaakt.  Bij de Marine is het oer-Hollandse eeuwenoude traditie dat elke woensdag een Indische maaltijd wordt geserveerd: de blauwe hap. Sinds de negentiende eeuw, tussen 1816 en 1949, waren schepen van de Koninklijke Marine in het toenmalige Nederlands-Indië gestationeerd. Als men naar...

De typisch Amsterdamse Jantjes uit de Jordaan, wie kent ze niet? De films, de musical, de liedjes. Het toneelstuk van Herman Bouber, Louis Davids en zijn vrouw Margie Morris uit 1920 wordt nog steeds als musical opgevoerd. Maar dat er ook een 'De Jantjes 2' was, weet vrijwel niemand. In 1924 verscheen de opvolger van dit succesvolle stuk. In 'De Jantjes 2' draait het o.a. om Dolle Dries, die naar Indië ging en daar een verhouding kreeg met een 'inlandsch' meisje, Sarina. Van het een komt het ander en het stel kreeg een zoon, Hamid, een Indo dus.  Dolle Dries ging terug naar Mokum, zonder Sarina, maar nam zijn zoon mee naar Holland. Dat leverde conflictsituaties op tussen vader en zoon, met in het bijzonder een typische Indo-identiteitscrisis voor Hamid. Een van de liedjes in 'De Jantjes 2' is 'Rassenhaat', dat wordt gezongen door Hamid. De tekst is bijzonder gewaagd voor de tijd waarin het is geschreven, 1924. Een couplet: "...